آرامش قبل از طوفان در خاورمیانه؛ آیا جو بایدن از عهده مهم‌ترین آزمونش برمی‌آید؟

به گزارش سارین، اکنون زمان در دست جو بایدن است. او باید بر اسرائیل و حماس فشار بیاورد تا توافق را منعقد کنند. در صورت موفقیت، این یکی از مهمترین دستاوردهای دوران ریاست جمهوری او خواهد بود.

دیوید ایگناتیوس، ستون نویس سیاست خارجی و روابط بین الملل واشنگتن پست در مقاله اخیر خود برای این وب سایت آمریکایی درباره وضعیت مذاکرات آتش بس برای پایان دادن به جنگ در نوار غزه ده ماه پس از آغاز آن نوشت: سکوت در میانه کر کننده است. شرق موثر است که دستیابی به توافق برای توقف تیراندازی در غزه بسیار نزدیک شده است، اما مذاکرات متوقف شده است. خطر جنگ ویرانگر بین اسرائیل و ایران کاهش یافته است.

اما اسلحه ها هنوز آماده شلیک و پر شدن هستند، و همه آنها لحظه ای مضطرب و دردناک را پشت سر می گذارند یا پیشرفتی به سمت صلح خواهد داشت یا یک لغزش جدید به سمت فاجعه. چیز عجیبی است: به هر طرف که نگاه کنی نشانه هایی از آرامش قبل از طوفان را می بینی. واقعاً در این مه مذاکرات چه می‌گذرد؟ پاسخ به این سوال همیشه در خاورمیانه خطرناک است، اما می‌توانم آنچه را که از مقامات آمریکایی و اسرائیلی که از نزدیک بحران را زیر نظر دارند، می‌شنوم با شما در میان بگذارم. آنها مجموعه ای از مسائل دیپلماتیک و نظامی را توصیف می کنند که هنوز حل نشده اند و هفته آینده به چالش هایی برای جو بایدن و تیمش تبدیل خواهند شد.

مقامات می گویند اولین مشکل بزرگ این است که حماس در مورد “پیشنهاد جدید” ارائه شده توسط میانجیگران آمریکایی برای حل اختلاف بر سر آتش بس پیشنهادی 45 روزه و آزادی اسرای اسرائیلی سکوت کرده است. مقامات آمریکایی روز چهارشنبه گفتند که چهار روز منتظر هستند تا حماس به سؤالات اساسی مانند اسامی زندانیان پاسخ دهد.

مقامات آمریکایی بر این باورند که یحیی سنوار، رهبر حماس، که گفته می‌شود در تونل زیرزمینی غزه است، موافق این توافق است. علاوه بر توقف تهاجم اسرائیل، این به معنای آزادی صدها فلسطینی از زندان‌های اسرائیل، تخلیه مجروحان حماس و کمک رسانی به غیرنظامیان فلسطینی پس از ده ماه رنج وحشتناک است.

ایگناتیوس در ادامه ادعا می کند که به نظر می رسد حماس در حال انجام یک بازی انتظار است، شاید امیدوار باشد که ایران یا حزب الله به اسرائیل حمله کنند و در نتیجه میدان نبرد را تغییر دهند. مقامات آمریکایی بر این باورند که رهبران ایران تصمیم گرفته اند انتقام ترور اسماعیل هنیه، رهبر حماس در اواخر ماه گذشته در تهران را به تعویق بیاندازند، اما خبر بد این است که مقامات آمریکایی می ترسند تهران متحد خود، حزب الله را به حمله سوق دهد.

حزب الله چه خواهد کرد؟ مقامات آمریکایی بر این باورند که حسن نصرالله، رهبر این گروه، ممکن است از طرح شلیک رگبار موشک به تل آویو که می‌توانست فاجعه‌ای منطقه‌ای ایجاد کند، عقب نشینی کرده باشد، اما نصرالله قول داد که انتقام قتل فرمانده فواد شاکر در ماه گذشته را بگیرد و اسرائیل نیز این کار را انجام داده است. فرمانده نظامی را اشغال کرد. او اهداف اسرائیلی زیادی برای انتخاب دارد.

یکی دیگر از مشکلات مهم میانجیگران آمریکایی این است که بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، مذاکرات را به کندی پیش می برد. روز چهارشنبه، مقامات آمریکایی از نتانیاهو به دلیل دادن برخی امتیازات در تماس تلفنی با بایدن، از جمله نقشه ای که استقرار پیشنهادی نیروهای اسرائیلی در “کریدور فیلادلفیا” در امتداد مرز مصر و غزه را نشان می دهد، نتانیاهو همچنان درباره پیروزی کامل بر حماس صحبت می کند و فرماندهان نظامی او می گویند که غیر واقعی است. طبیعی است که نتانیاهو در برابر واگذاری برخی مناطق استراتژیک در غزه مقاومت می کند و معتقد است که نیروهای نظامی اسرائیل تنها باید از مناطقی که جمعیت غیرنظامی زیادی وجود دارد عقب نشینی کنند.

وزیر دفاع اسرائیل (جنگ) روز چهارشنبه در جریان بازدید از کریدور فیلادلفیا، این تهدید را کم اهمیت جلوه داد. وی در دیدار با سربازان اسرائیلی مدعی شد که تیپ رفح، آخرین نیروی جنگی باقیمانده حماس در جنوب غزه، شکست خورده است. تیم میانجی ایالات متحده توسط ویلیام برنز، رئیس سیا و برت مک گورک، مدیر شورای امنیت ملی خاورمیانه، رهبری می شود. آنها از نزدیک با عباس کامل، رئیس اطلاعات مصر و محمد بن عبدالرحمن آل ثانی، نخست وزیر قطر که از طرف حماس میانجیگری می کردند، همکاری داشتند. میانجی ها قصد دارند روز پنجشنبه در قاهره دیدار کنند تا درباره چگونگی افزایش فشار بر حماس بحث کنند. تحول جدید در دیپلماسی این است که نخست وزیر قطر قصد دارد دوشنبه آینده برای دیدار با مسعود پزشکیان رئیس جمهور جدید ایران به تهران سفر کند. اگر ایرانی‌ها می‌خواهند تنش در منطقه را متوقف کنند، مطمئناً این لحظه مناسب است.

توقف کابوس غزه بزرگترین چالش پیش روی جو بایدن در ماه های باقی مانده از دوره ریاست جمهوری اش است. بخش ها و اجزای این موافقتنامه وجود دارد. تیم او یک طرح صلح سه مرحله ای طراحی کرده است که در صورت پذیرش می تواند روند واقعی بازسازی و احیای غزه را آغاز کند. او ناوگان آمریکایی را به منطقه اعزام کرده است که در محاسبات ایران برای مقابله به مثل موثر به نظر می رسد. گالانت به مقامات آمریکایی گفت که این بزرگترین تلاش نظامی ایالات متحده برای کمک به اسرائیل از زمان جنگ اعراب و اسرائیل در سال 1973 است. او باید بر اسرائیل و حماس فشار بیاورد تا توافق را منعقد کنند. در صورت موفقیت، این یکی از مهمترین دستاوردهای دوران ریاست جمهوری او خواهد بود.

ایرینا