جایزه جلال آل‌احمد افق جدیدی برای ارتقاء ادبیات کشور ایجاد می‌کند

به گزارش خبرنگار حوزه فرهنگ و هنر سارین از روابط عمومی خانه کتاب و ادبیات ایران، نشست اعضای هیئت علمی هفدهمین دوره جایزه ادبی جلال آل احمد روز سه شنبه (8 آبان) برگزار شد. ، 1403) با حضور عبدالحسین کلانتری. علی رمضانی معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی؛ مسعود کوثری، مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران؛ مراسم دبیر علمی هفدهمین دوره جایزه ادبی جلال آل احمد و اعضای هیئت علمی این جایزه در خانه کتاب و ادبیات ایران برگزار شد.

علی رمضانی در ابتدای این نشست، جایزه جلال آل احمد را مهم‌ترین جایزه ادبی کشور و بخش‌های مهم ادبیات کشور از جمله رمان، داستان بلند، داستان کوتاه، مستند و نقد ادبی دانست : انتخاب جایزه جلال آل احمد از سوی شورای دانشگاهی بر اساس بخش‌هایی از این جایزه، حاصل بررسی دقیق و کارشناسی شده توسط معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است خانه کتاب و هنر تا بتوانیم از تخصص لازم و سلایق مختلف ادبی در برگزاری این رویداد ادبی بهره مند شویم.

وی افزود: این جایزه که وارد هفدهمین دوره خود شده است به عنوان مهم ترین جایزه ادبی کشور شناخته می شود. در واقع تلاش مستمر اعضای هیات علمی و شرکت کنندگان در سال های اخیر جایگاه ویژه ای را برای این رویداد ادبی فراهم کرده است.

رمضانی ادامه داد: حامد محقق دبیر اجرایی جایزه از ابتدای تیرماه سال جاری (1403) با انتشار فراخوان و جمع آوری آثار بر اساس اساسنامه مصوب شورای عالی فرهنگی روند برگزاری این دوره را آغاز کرد. انقلاب. . تاکنون 2526 اثر از 879 ناشر در چهار بخش اصلی شامل داستان بلند و رمان، مجموعه داستان کوتاه، مستند و نقد ادبی به دبیرخانه کل ارسال شده است.

آمار کسب و کار دریافت شده است

رمضانی درباره طبقه‌بندی آثار شامل: در بخش داستان‌های بلند و رمان; 1265 اثر، مجموعه داستان کوتاه; 396 اثر مستند; 749 اثر نقد ادبی; 116 اثر با وجود کاهش تعداد آثار دریافتی نسبت به دوره قبل. دوره شانزدهم با دریافت 2889 اثر همراه بود که این تعداد در این دوره به 2526 اثر کاهش یافت. در حوزه نقد ادبی به دلیل حضور جناب آقای دکتر کوثری به عنوان دبیر این بخش، شاهد رشد کار بوده ایم.

رمضانی همچنین به برنامه های جنبی جایزه جلال آل احمد اشاره کرد و ادامه داد: در راستای ارتقای داستان بومی و اقلیمی، کارگاه های آموزشی در قالب برنامه داستان منطقه ای اقلیم قلم برگزار شد. اولین جلسه این کارگاه ها با حضور 85 دانش آموز از 7 استان (اصفهان، بوشهر، کرمان، کهکیلویه بویراحمد، هرمزگان، یزد و فارس) در استانداری فارس و دومین جلسه در استانداری اردبیل با حضور 8 استانداری برگزار شد. (استان های آذربایجان شرقی و غربی، اردبیل و زنجان)، قزوین و کردستان و البرز) با حضور 95 دانش آموز. در مجموع 100 کارگاه آموزشی با حضور 8 استاد برگزار شد و از بین شرکت کنندگان 60 نفر پس از گذراندن مراحل آموزشی به سطح پیشرفته رسیدند. این کارگاه ها بر اساس بازخورد جلسات قبلی و با هدف رفع نقاط ضعف در داستان گویی اقلیمی طراحی شده است.

وی همچنین با تشکر از اعضای هیات علمی و داوران جایزه جلال آل احمد ادامه داد: امیدوارم با توجه اساتید و تلاش های صورت گرفته این دوره از جایزه جلال آل احمد به بهترین نحو برگزار شود. از مسئولین آن و اینکه نتیجه برای پدیدآورندگان آثار و اهالی ادبیات راضی کننده باشد.

تعداد کم شرکت کنندگان در جایزه جلال نگران کننده است

در ادامه این نشست مسعود کوثری دبیر علمی هفدهمین دوره جایزه جلال آل احمد با اشاره به اهمیت این جایزه گفت: در دوره های گذشته در بخش های مختلف به عنوان داور فعالیت داشته ام و افتخار می کنم. از این جایزه جلال هدف بزرگی دارد و آن رشد ادبیات و ترویج ادبیات داستانی و رمان نویسی در ایران است.
وی به جایگاه جهانی ادبیات اشاره کرد و افزود: هنوز به جایگاهی که ایران در حوزه ادبیات شایسته آن است نرسیده ایم. در حالی که سینمای ایران توانسته جوایز معتبر بین المللی را از آن خود کند، اما در ادبیات از چنین موفقیت هایی برخوردار نبوده ایم. ما باید برای تولید آثار در سطح جهانی تلاش کنیم.

الکوثری درباره تعداد آثار رسیده نیز گفت: در گذشته تعداد آثار بیشتر بود اما اکنون به 2500 اثر رسیده است. این کاهش تا حدودی نگران کننده است، اما آنچه مهمتر است کیفیت کار است. اگر 20 تا 30 درصد این آثار خوب باشند، می توان امیدوار بود که این جایزه به هدف خود رسیده است.

دبیر علمی هفدهمین دوره جایزه ادبی جلال آل احمد در بخشی دیگر از سخنان خود با اشاره به وضعیت نشر امروز ایران گفت: ناشران امروز با تیراژ پایین 100 تا 200 نسخه فعالیت می کنند. حمایت های قبلی مانند یارانه کاغذ دیگر در دسترس نیست. با این حال، تعداد ناشران در حال افزایش است که در مقایسه با روندهای جهانی عجیب به نظر می رسد.

وی در پایان تاکید کرد: قضاوت آسان نیست اما باید عادلانه باشد. امیدوارم در این جلسه با همکاری صمیمانه اعضای هیات علمی آثاری در خور تقدیر و قدردانی پیدا کنیم و با سربلندی از این مسئولیت بیرون بیاییم.

پیشنهادهایی برای بهبود داوری جایزه جلال

در ادامه جلسه مریم حسینی به بیان نقطه نظرات و ارائه پیشنهاداتی برای بهبود روند داوری پرداخت. وی با اشاره به تجربه خود در دوره های مختلف داوری گفت: خوشحالم که این فرصت را داشتم که دوباره در کنار دوستانم باشم. آمار کتاب های ارسال شده در حوزه نقد ادبی برای هفدهمین دوره جایزه جلال آل احمد زیاد است، اما تجربه ثابت کرده است که نقد ادبی، داستان کوتاه، رمان و مستند را نمی توان با یک هیئت علمی داوری کرد.

الحسینی پیشنهاد جداسازی نقد ادبی از سایر بخش ها و تشکیل کمیته مستقل داوری برای این حوزه را مطرح کرد.

وی تاکید کرد: بهتر است این آثار به سالنامه منتقل شود یا یک نهاد دانشگاهی جداگانه برای داوری آنها تعیین شود. در واقع این کار می تواند دقت و انصاف بیشتری را در فرآیند داوری ارائه دهد.

الحسینی همچنین با اشاره به مشکلات پیش روی مسیر همکاری و داوری، ابراز امیدواری کرد: انتخاب قضات و روند داوری در سال جاری از کیفیت بالاتری برخوردار باشد.

ضرورت رضایت بخش جایزه جلال و ورود به سیستم بین المللی کپی رایت

در ادامه این نشست صدیق کرمیار با ابراز نگرانی از وضعیت ادبیات ایران و جایزه جلال آل احمد گفت: اگرچه این جایزه تا امروز ادامه داشته است اما باید تاثیر آن در رشد ادبیات مورد بررسی جدی قرار گیرد.

وی به چالش های پیش روی ادبیات ایران برای ورود به عرصه جهانی اشاره کرد و ادامه داد: تا زمانی که قوانین اولیه بین المللی مانند کپی رایت رعایت نشود، حضور ادبیات ایران در دنیا امکان پذیر نخواهد بود. امیدوارم برگزارکنندگان این جلسه بتوانند با جدیت این موضوع را پیگیری کنند و گام مهمی در این راستا بردارند.

کرمیار همچنین به کاهش چشمگیر تعداد کتاب در ایران اشاره کرد و گفت: از توزیع 3000 نسخه ای به توزیع 500 تا 100 نسخه رسیده ایم. آیا این کاهش به دلیل گسترش فضای مجازی است یا دلایل دیگری دارد؟ این مسائل نیاز به آسیب شناسی دقیق دارد.

کرمیار در پایان به اهمیت ایجاد انگیزه در نویسندگان اشاره کرد و گفت: با وجود موضوعات ارزشمندی که در ذهنم وجود دارد، انگیزه ای برای نوشتن ندارم. چگونگی تشویق نویسندگان به خلق آثار ماندگار باید بررسی شود.

وی تاکید کرد: مسئولین جایزه جلال آل احمد باید با ارائه مشاوره تخصصی و بررسی علمی تاثیر این جایزه را در جامعه افزایش دهند.

لزوم بازگشت به اصول و شفافیت در داوری جوایز ادبی

محمد حنیف بر بازگشت به اصول اولیه در داوری آثار ادبی تاکید کرد و گفت: در اینجا به دنبال بازگرداندن جایگاهی هستیم که مدت ها پیش مخدوش شده بود. در واقع مسئله این است که ما باید در مورد آثار قضاوت کنیم نه نام ناشر یا نویسنده. در دنیای امروز متاسفانه این مشکل تنها به جوایز دولتی خلاصه نمی شود، بلکه حتی در جوایز غیردولتی نیز گاهی دیده می شود که تنها نام ناشر اثر را مشخص می کند.

وی به تفاوت های روند داوری برای این رای اشاره کرد و ادامه داد: باید به محتوای اثر اهمیت دهیم نه نام نویسنده یا ناشر. این تنها راهی است که می توان شفافیت و انصاف را در داوری برقرار کرد.

حنیف ادامه داد: اگر می‌خواهیم در راستای خواسته‌های دولت و جامعه پیش برویم، باید از کسانی که ضامن یکپارچگی روند جایزه جلال هستند کمک بگیریم، به‌ویژه کسانی که به اصول و موازین داوری وفادار هستند. هرگز اجازه ندهید حاشیه مسائل موثر بر کیفیت قضاوت تاثیر

این داستان نویس و پژوهشگر داستانی در پایان ابراز امیدواری کرد که مراحل داوری جایزه جلال به گونه ای پیش برود که شفافیت و اصالت جایزه در آینده حفظ شود و همه از آن به عنوان جایزه یاد کنند. جایزه معتبر الگویی در حوزه ادبیات ایران.

اهمیت شایستگی در انتخاب حاکمان و حفظ آزادی بیان

در ادامه این نشست مریم جلالی در سخنانی که بر شایستگی انتخابات تاکید کرد، ابراز امیدواری کرد که این انتخابات به نحو احسن برگزار شود.

وی گفت: تنها چیزی که در این انتخابات باید مهم باشد اصل شایستگی است. ما به عنوان کسانی که پرچم آزادی قلم را برافراشته اند، باید در عمل نشان دهیم که این آزادی را می پذیریم و آن را در کارمان نشان می دهیم. این نباید فقط در کلمات باشد، بلکه در انتخاب ها و قضاوت ها نیز باید باشد.

جلالی در پایان ضمن تشکر از برگزارکنندگان و حاضرین در جلسه، ابراز امیدواری کرد که روند داوری با دقت و کارآمدی ادامه یابد و تاثیر مثبتی در رشد ادبیات کشور داشته باشد.

پیشرفت ادبیات کشور در گرو اهمیت نویسندگی است

کلانتری عبدالحسین؛ معاون امور فرهنگی و وزیر فرهنگ و ارشاد در امور انقلاب اسلامی در سخنانی پس از بیانات اعضای هیات علمی جایزه جلال آل احمد با بیان اینکه این رویداد یکی از دستاوردهای مهم ادبی کشور است، ابراز علاقه کرد که امیدواریم با تعاملات و اقدامات فرهنگی، ادبیات کشور به جایگاه شایسته خود برسد.

وی همچنین بر تمرین نوشتن تاکید کرد و گفت: یکی از اهداف اصلی ما در حوزه کتاب ترویج و تقویت نوشتن است. من به عنوان فردی که با دانشجویان ارتباط خوبی داشتم و مشکلات آنها را بررسی می کردم، ضرورت این موضوع را به خوبی درک می کردم. با تجربه ای که داشتم متوجه ضعف های جدی در ورود به عرصه نویسندگی شدم و متوجه شدم که گاهی جیغ زدن جایگزین نوشتن می شود.

معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: باید جامعه را با فرهنگ کتابت و کتاب آشنا کنیم. این جایزه می تواند گام مهمی در این مسیر باشد. همچنین باید فرهنگ سازی کنیم که جامعه را به کتاب و نویسندگی علاقه مند کند.

کلانتری همچنین به وضعیت کنونی ادبیات کشور اشاره کرد و ادامه داد: آثار فاخر ما همچنان در سطح جهانی منتشر می شود و هیچ چیز غیر ممکن نیست. باید دیدی داشته باشیم که این اتفاق بتواند مسیر و پیشرفت ادبیات کشور را مشخص کند.

وی در ادامه اظهار داشت: تحولات سیاسی مؤثر بوده است، اما تحولات ادبی نباید تنها به مسائل سیاسی محدود شود. وی از مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران خواست تا طرحی را تعریف کند که به بررسی وضعیت کنونی ادبیات کشور و علل آن بپردازد تا تصویر دقیق تری از وضعیت موجود به دست آید.

کلانتری در پایان با تاکید بر اینکه از این پس وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تابع تصمیمات دانشکده خواهد بود، ابراز امیدواری کرد که این رویداد مطابق با استانداردها و مقررات پیش برود.

در پایان این نشست اعضای هیئت علمی هفدهمین جایزه ادبی جلال آل احمد جوایز خود را دریافت کردند و پوستر تبلیغاتی این جایزه رونمایی شد.