هنر هفتم و امام هشتم

جایگاه حرم امام رضا (علیه السلام) به عنوان مکانی معنوی مورد اعتقاد اقوام مختلف کشورمان از دیرباز در سینمای ما بازتاب داشته است. یکی از اولین آثار مرتبط با این نمونه، فیلم سزار است که در آن شخصیت سزار، ننه مشهدی، قول می دهد او را وارد صحنه کند و در نهایت به آن وعده عمل می کند یا در این سال ها کارتون های اخیر پاشا زرنگ و ابی روشن. تلاش هایی برای بزرگداشت امام رئوف صورت گرفت.

این روند در سالهای پس از انقلاب با شدت بیشتری ظاهر می شود. محور اصلی داستان در رمان «دو چشم بی‌چشم» محسن مخملباف که لحظه‌ای از زندگی ایمان را در صحنه‌ای به تصویر می‌کشد، به همین مضمون اختصاص دارد که طی آن او چشمان فرزند نابینا خود امام رضا (علیه السلام) را شفا می‌دهد. ).

در کیمیا، یکی از برجسته‌ترین آثار احمد ردا درویش، این موضوع به‌عنوان یک طرح اصلی در لایه روایی نیز احساس می‌شود و مضمون معنوی فیلم به مخاطب پیوند می‌خورد. طوف در این فیلم بدون توجه به جایگاه ایمانی امام رضا (علیه السلام) شخصیت اصلی را به عنوان سوژه غالب بر عهده گرفته و در تصمیم اصلی زندگی رضا (خسرو شکیبایی) نقش اصلی را ایفا می کند.

علاوه بر آن، در برخی از فیلم‌ها به صورت خاص‌تری به فضایل امام رضا (علیه‌السلام) و جایگاه دینی ایشان پرداخته شده است که در ادامه نگاهی به این آثار خواهیم داشت.

ردا رضوان

در میان مستندهایی که با محوریت امام رضا (علیه السلام) تولید می شود، اثر مجید مجیدی بسیار مورد توجه قرار گرفته است. این کارگردان مطرح سینمای ایران در سال 84 مستند رضایی رضوان را جلوی دوربین برد. این مستند روایت مردانی است که بدون هیچ چشم داشتی در رکاب زائران حرم امام رضا (علیه السلام) کار می کنند.

بخشی از این مستند به معرفی شغل افراد خادمی در حرم امام رضا (علیه السلام) می پردازد. در واقع حضور افراد مختلف از اساتید دانشگاه گرفته تا افراد دیگر اتفاق مهم و جالبی برای المجیدی بود که وی بر آن تاکید کرد.

هر شب تنها

رسول صدر العاملی در سال 1365 اولین فیلم از سه گانه امام رضا (ع) را با عنوان هر شب تنهایی جلوی دوربین برد. فیلمی که در آن فضایل امام هشتم (علیه السلام) زیر پوست زندگی شخصیت های اصلی داستان آشکار می شود. در خلاصه این فیلم آمده بود: عطیا; او نویسنده و مجری یک برنامه رادیویی خانوادگی است. او هر روز به سوالات شنوندگان این برنامه پاسخ می دهد و به آنها توصیه می کند که چگونه برای زندگی زناشویی بهتر در کنار همسرشان باشند. او مریض است و پزشکیان به او گفته اند که فقط چهار ماه از عمرش باقی مانده است و دو ماه از آن می گذرد اما از عمل جراحی راضی نیست. به پیشنهاد همسرش برای انجام عمره به مشهد می رود اما…

لیلا حاتمی و حامد بهداد نقش های اصلی فیلم هر شب تنهایی را ایفا می کنند.

شب

دومین فیلم از سه گانه صدر عاملی قرار است زمستان 1385 اکران شود و بازیگران مطرحی چون عزت الله طاسمی، خسرو شکیبایی و امین حیایی در آن به ایفای نقش می پردازند. در این فیلم که صحنه‌های اصلی آن در حرم امام رضا (علیه‌السلام) فیلم‌برداری شده است، کمک از مقام الهی این امام همام به شکلی زنده‌تر و واضح‌تر به تصویر کشیده می‌شود.

در خلاصه داستان این فیلم آمده است، یک گروهبان مجبور می شود یک شب را با یک جنایتکار دستبند زده در صحنه بگذراند تا یک مجرم محکوم را به زندان شهری تحویل دهد، اما…

در انتظار یک معجزه

سومین فیلم صدر العاملی درباره امام رضا (علیه السلام) در سال 1387 جلوی دوربین می رود و در این فیلم نیز مانند دو اثر قبلی فضایل امام رضا (علیه السلام) ) در زندگی روزمره به شکلی ملموس اما در شرایطی بیان می شوند و شیرینی این اتفاق تحسین برانگیز است.

داستان این فیلم حول محور امیر و ماهران می چرخد. این زن و شوهر هستند که چشم به چشم نمی بینند. ازدواج سه سال پیش آنها یک اشتباه بود و زندگی جهنمی آنها بین آنها رخ داده است، اما آنها باید شب و روز یکدیگر را تحمل کنند. در این فیلم حمید فرخ نژاد، پریوش تجارتی، مهتاب گت فروز و بیتا فرحی به ایفای نقش پرداختند.

دعوت نامه

مهرداد فرید در سال 1374 در مقابل دوربین دعوت شد. این فیلم در تکمیل دیگر آثار متأخر با محوریت امام رضا (علیه السلام) زندگی روزمره مرتبط با این امور را نشان می دهد و بیانگر رشد معنوی این امام در نسل های امروز است.

الدعوه روایت زندگی فردی بی پناه است که در مشهد زندگی می کند و ماموریتش دزدی از زائران حرم امام رضا و کسب روزی از این طریق است. از بازیگران این فیلم می توان به حمیدرضا آذرنگ، میترا حجار و برادر فراهانی اشاره کرد.

بیایید در مورد گذشته صحبت کنیم

حمید نعمت الله نیز به این موضوع کمک می کند. این کارگردان در سال 1366 فیلم تلویزیونی «بیا از گذشته صحبت کنیم» را جلوی دوربین برد. فیلم تلویزیونی معروفی که پس از پذیرش تماشاگران به قسمت دوم رسید. این فیلم تلویزیونی در پنجمین جشنواره فیلم رضوی موفق به کسب عنوان بهترین فیلم، فیلمنامه و کارگردانی شد و مورد استقبال بسیاری از بینندگان تلویزیون قرار گرفت. ثریا قاسمی، مهین شهابی، پوراندخت مهیمن، آزیتا لاشینی و فرید سپاه منصور نمایندگان این اثر هستند.

این فیلم داستان سه زن سالخورده را روایت می کند که برای سفر حج و سیاحت به شهر مشهد می روند و در آنجا اتفاقاتی برایشان می افتد…

روز 8

مهدی کرم پور در سال ۱۳۸۷ فیلم «روز هشتم» را جلوی دوربین برد. این فیلم با محوریت 3 شخصیت جلوی دوربین می رود که با مشکلات و مشکلاتی مواجه می شوند اما این اتفاقات با توسل امام رضا (علیه السلام) حل می شود.

انوشیروان ارجمند، علیرضا خامسی، امیرحسین مدرس، فرزاد حسنی و عسل بدیعی بازیگران این فیلم هستند.

هیچ قرار قبلی وجود ندارد

ششمین فیلم هروز چایبی که سال گذشته جلوی دوربین رفت، سرنوشت پیچیده انسان و نحوه فراخوانی او را به صحنه ای به تصویر می کشد. این فیلم با استقبال خوب تماشاگران و منتقدان مواجه شد. داستان، بدون قرار قبلی، حول محور دختری به نام یاسمین است که پس از سال ها به دلیل فوت پدرش از آلمان به ایران بازگشت. پسرش از اوتیسم رنج می‌برد که سفر را برایش سخت می‌کند. یاسمین هیچ چیز در مورد پدرش نمی داند و علاوه بر این، میراثی که پدرش از او به جا گذاشته او را شگفت زده می کند. در این سفر با مردم آشنا می شود و اقامت کوتاهش در زادگاه پدرش و ملاقات با کسانی که پدرش را می شناختند او را به درک جدیدی از انسان و مفهوم مرگ سوق داد.

پژه آهنگرانی، مصطفی زمانی، الهام کردا و صابر ابر بازیگران این فیلم هستند.

منبع: ایرنا